Inowrocław ul. Solankowa. Plac gdzie stała Wielka Synagoga

U zbiegu ulic Solankowej i Grodzkiej stała Wielka Synagoga wzniesiona w latach 1907-1908 sumptem miejscowego kahału.
Bożnica, zbudowana na planie krzyża greckiego w stylu eklektycznym z nawiązaniami do sztuki bizantyjskiej,
stanowiła najokazalszy materialny ślad kultury żydowskiej na Kujawach.
We wrześniu 1939 roku została zniszczona przez niemieckich okupantów;
jej rozbiórka trwała do początku 1940 rojku.




Śladami historii. Wielka Synagoga w Inowrocławiu
https://ki24.info/pl/545_historia/7824_sladami-historii-wielka-synagoga-w-inowroclawiu.html

Bogacąca się w okresie wspaniałej koniunktury gospodarczej gmina żydowska wykupiła na terenach dawnego Grodztwa parcele przy ówczesnej ulicy Solbadstrasse 64, gdzie 9 października 1907 roku nastąpiło uroczyste otwarcie budowy Wielkiej Synagogi.

Wspaniały projekt budowy synagogi wkroczył w fazę realizacji. Pracami budowlanymi kierował inowrocławski architekt J.Baumgarten. Środki finansowe, sprawne zarządzanie, fachowa organizacja prac i zarządzanie spowodowały, że budowa nowej bożnicy trwała niecały rok. Budowlana komisja nieustannie kontrolowała postępy w budowie, a jeden z jej członków Salomonsohn, jak mówią przekazy, pracował razem z robotnikami wznoszącymi monumentalną świątynię.

Wielka synagoga robiła ogromne wrażenie

Świątynia mogła pomieścić jednocześnie nawet 600 wiernych – 300 mężczyzn i 300 kobiet. Przestronny przedsionek ze sklepieniem krzyżowym ozdobiony był dwoma ściennymi fontannami. Z jego prawej i lewej strony znajdowały się wejścia prowadzące na parter bożnicy. Przy wejściach umieszczono garderoby i toalety dla wiernych. Następnie wchodziło się do wnętrza synagogi, nad którą królowała kopuła o wysokości 12,5 metra. Na sklepieniu wymalowano gwieździste, błękitne niebo. Pod nim wisiał podwieszony mosiężny żyrandol ze 120 żarówkami, ufundowany przez inowrocławianina dr Leopolda Levy’ego za łączna kwotę 8 tys.marek.