(Plesza, Pleșa) Ślady Polaków w Rumunii, druga osada założona przez polskich górali na południowej Bukowinie.

Plesza (rum. Pleșa)

Plesza powstała jako druga osada polskich górali na południowej Bukowinie.
Przez długi okres była jedyną wsią etnicznie całkowicie polską.
Jeszcze w chwili obecnej Polacy stanowią w Pleszy większość.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plesza

Wczesną wiosną 1835 r. polscy górale z przeludnionej Kaliczanki koło Czerniowiec (których przodkowie pochodzili z Czadeckiego) odwiedzili bezludne tereny na granicy majątków Solka i Iliszestie w poszukiwaniu dogodnego miejsca na osiedlenie się.
17 lipca przedstawiciele 16 rodzin pod wodzą Mariana Zendka złożyli w starostwie czerniowieckim prośbę o wydzielenie im do skolonizowania południowego zbocza góry Plesza.
Prośba została przyjęta, a nadleśniczy z Iliszestia wydzielił na wysokości 650–730 m n.p.m. 482 morgi gruntu po obu stronach starego traktu górskiego.
Nowi osadnicy rozpoczęli budowę domów w marcu 1836 r.
Oprócz nich osiadło tu wkrótce kilkanaście dalszych rodzin polskich z Tereblesztów.

Mowa Pleszan była obiektem zainteresowania językoznawców (mimo wieloletniej izolacji praktycznie nie odbiega od dzisiejszego języka polskiego),
choć mieszkańcy wsi lubią podkreślać, że mówią po „pleszańsku”, a nie po polsku.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plesza

W 1869 roku, w Pleszy było 25 domów z 190 mieszkańcami.
W 1880 roku mieszkańców było 222.
Polski nauczyciel pojawił się na stałe w Pleszy dopiero w 1906 roku, czyli najpóźniej ze wszystkich bukowińskich polskich wsi.
W 1940 roku w Pleszy mieszkało 290 Polaków.
W czasie II wojny mieszkańcy Pleszy zaznali tułaczki po Bukowinie północnej, skąd wrócili w 1945 roku, zastając swój kościół zupełnie zniszczony.
Na górce broniły się wojska niemieckie przed stacjonującymi w Solce armiami radzieckimi.
Po powrocie repatriantów do ojczyzny, w Pleszy pozostało około 50 polskich rodzin.
Do 1978 roku dzieci pozostawały bez fachowej opieki polonistycznej.
Kilka rodzin (ok. 6) pochodzi z Bośni i Hercegowiny (nazwisko Kuczak).
Dziś w Pleszy mieszka około 70 rodzin i prawie wszyscy są Polakam
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plesza

Kościół polski (1904) stoi na samej górze, co też można zaliczyć do wyjątków.
Lokalizacja obiektów sakralnych Bukowiny południowej wskazuje na brak przywiązywania przez budowniczych takiej wagi jak gdzie indziej do symboliki wywyższenia.
Monastyry i kościoły są zwykle usytuowane w dolinach.
W Pleszy za kościołem znajduje się cmentarzyk.
W przeciwieństwie do Pojany Mikuli, znakomita większość grobów w Pleszy nie zawiera imion ani nazwisk zmarłych.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plesza

1836-2016
Bóg, Honor, Ojczyzna!

W hołdzie przodkom, dla których ziemia ta stała się Ojczyzną,
w 180 rocznicę założenia Pleszy i w 3 rocznicę erygowania parafii pw. św Anny
ku pamięci wszystkich górali osiadłych na pleszańskim szlaku.

Wdzięczni parafianie wraz z pierwszym proboszczem,
potomkiem bukowińskich górali.
ks. Andrzejem Staszkowianem.

Święta Anno módl się za nami!
Związek Polaków w Rumunii
Plesza, 24.07.2016


Otwarcie Domu Polskiego i 110-lecie kościoła pw. św. Anny na Pleszy