(Suczawa, Suceava, Сучава) Ślady Polaków w Rumunii, kościół p.w. św Jana Nepomucena i Dom Polski w Suczawie

Suczawa (rum. Suceava, ukr. Сучава)

Kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Św Jana Nepomucena zbudowany w latach 1820-1822, według innych źródeł w latach 1832-1836.
Pierwsze wzmianki o wspólnocie katolickiej w Suczawie pochodzą z relacji biskupa Bernardino Quirini z 1599 roku.
Wspomniał tam o 30 rodzinach katolickich z 153 wierzącymi i około 2000 polskich i węgierskich żołnierzach.

1994 roku okręg parafii w Suczawie obejmowała troską duchową 996 rodzin z 2,512 duszami: rumuńskimi, polskimi, niemieckimi, ormiańskimi i ukraińskimi.
11 grudnia 2011 r. wspólnota rzymskokatolicka w Suczawie obchodziła w dwusetną rocznicę założenia parafii. Parafia Suczawa liczyła wtedy około 750 rodzin z 1630 wiernymi.

W kościele odbywają się liturgie w języku rumuńskim, niemieckim i polskim.
https://ro.wikipedia.org/wiki/Biserica_Sf%C3%A2ntul_Ioan_Nepomuk_din_Suceava

Statua Jana Pawła II ufundowana dla uczczenia 10 rocznicy historycznej wizyty papieża Jana Pawła II w Rumunii w 1999 roku

Figura ma 1,65 metra wysokości i jest wykonana z włókna szklanego
Z tej okazji plac przed kościołem nazwano Placem Papieża Jana Pawła II.
Posąg był w momencie jego umieszczenia jedyną figurą Papieża Jana Pawła II w Rumunii w przestrzeni publicznej

W dwóch niszach po lewej i prawej stronie wejścia do kościoła zostały umieszczone dwa posągi statua świętego Jana Nepomucena,
wykonana przez C. Hofman z Czerniowic i posąg św. Kajetana, ufundowany przez Kajetana Theodorowicza w 1861 roku.


Kim był Kajetan Theodorowicz? Ślady znalazłem tu:

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=9&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiClffl6MDeAhXNsKQKHbCEBk0QFjAIegQIARAC&url=http%3A%2F%2Fmbc.cyfrowemazowsze.pl%2FContent%2F36559&usg=AOvVaw1mZJTWqOaMqms_Vzfcg2Ey

„My Kollegium Stanów Królestwa i Galicji i Lodomerii z Księstwami Oświęcimskim i Zatorskim najłaskawiej założonego przez śp. Józefa II Cesarza Rzymskiego,
po obejrzeniu i przeczytaniu pokornej prośby Kajetana Theodorowicza, mieszkańca okręgu Bukowińskiego przedstawionej nam 27 kwietnia br.
i uzupełnionej autentycznymi dokumentami wymaganymi przez Najwyższy Patent o Inkorporacji Okręgu Bukowińskiego z 14 marca 1787 i tu reprodukowanymi,
ogłaszamy i poświadczamy, że obecny przed nami suplikant Kajetan Theodorowicz de Kaminiczanul mieszkaniec Okręgu Bukowińskiego jest rzeczywistym szlachcicem
i że tego tytułu szlachectwa, czyli Masil oraz herbu powyżej opisanego od przodków swoich w tym okręgu zamieszkałych zażywał i zażywa.
Celem nadania pełnej mocy powyższemu świadectwu podpisaliśmy je własnoręcznie i nakazaliśmy przyłożenie pieczęci urzędowej”;
cyt. za R. Kubik, Józef Teofil Teodorowicz …

Kolejna figura Jana Pawła II stoi we wnętrzu kościoła

„Jezu ufam Tobie”, jeden z dwóch napisów w języku polskim jaki udało mi się tu znaleźć (drugi będzie na krzyżu misyjnym)

Stalowy krzyż na cokole z kamienia.
Na cokole napis w języku polskim i niemieckim:„”PAMIATKA MISSJI 1883 ANDENKEN MISSION”

Dom Polski w Suczawie, siedziba Związku Polaków

Strona Domu Polskiego w Rumunii.
https://dompolski.ro/pl/o-nas/o-nas/

Mniejszości narodowe w Rumunii stanowią 11% populacji kraju. Liczba Polaków nie przekracza 0,1% według obu spisów powszechnych przeprowadzonych po 1990 roku. Spis powszechny z 7 stycznia 1992 roku zarejestrował liczbę 4232 osób polskiego pochodzenia (z czego 2778 w województwie Suczawa), a 3047 posługujących się językiem polskim jako ojczystym. Natomiast ten z 18-27 marca 2002 roku określił liczbę osób polskiego pochodzenia na 3559 (z czego 2609 w województwie Suczawa), a posługujących się polskim jako ojczystym na 26905. Są to jedyne konkretne liczby, jakie można przytoczyć. Związek Polaków w Rumunii niestety nie prowadził nigdy dokładnych statystyk. Wielokrotnie natomiast władze Związku odnosząc się do liczebności Polonii rumuńskiej deklarowały, że liczby te należałoby podwoić.

Związek Polaków od II Zjazdu począwszy jest organizacją federacyjną, zrzeszającą lokalne organizacje – Stowarzyszenia Polaków. Jest ich obecnie 15 (Bukareszt, Konstanca, Krajowa, Jassy, Suczawa, Siret, Ruda, Radowce, Nowy Sołoniec, Kaczyka, Plesza, Pojana Mikuli, Paltinoasa, Gura Humorului, Moara).
Siedzibą Związku Polaków od 1991 roku jest Dom Polski w Suczawie.

Wybudowany w latach 1903-1907 staraniem członków Towarzystwa Bratniej Pomocy i Czytelni Polskiej, znacjonalizowany został w połowie lat 50. Długoletnie starania o jego odzyskanie powiodły się dopiero w 1996 roku, kiedy to zwrócono go polskiej mniejszości na mocy orzeczenia sądowego.

Domy Polskie działają ponadto w Bukareszcie, Jassach, Sirecie, Rudzie, Nowym Sołońcu, Kaczyce, Pojanie Mikuli i Paltinoasie. To wokół nich toczy się życie polonijne. Są miejscami spotkań i wspólnych działań miejscowych społeczności, a poprzez fakt posiadania czegoś „swojego” również pewnego rodzaju symbolami. Nietrudno zauważyć, że właśnie istnienie Domu Polskiego decyduje o aktywności poszczególnych środowisk. Dlatego też dla obecnych władz Związku jednym z najważniejszych celów do realizacji w najbliższej przyszłości jest tworzenie Domów Polskich w miejscowościach, które ich jeszcze nie mają, na przykład Pleszy czy Moarze.

https://ro.wikipedia.org/wiki/Casa_Polon%C4%83_din_Suceava
Od średniowiecza polscy kupcy na terenie Mołdawii posiadali własny budynek, który służył jako miejsce odpoczynku, spotkań i rad.
Ten dom jest wymieniony w karcie z 1408 r. przez władcę Alexandru Cel Bun.
W dniu 21 maja 1903 powstała Polska Czytelnia w Suczawie, której celem było kultywowanie języka i tradycji polskiej, kultywowanie patriotyzmu i utrzymanie ducha polskiego.
W tym samym roku rozpoczęła się budowa budynku na siedzibę tej etnicznej polskiej wspólnoty.
Budowa Domu Polskiego została ukończona w 1907 roku. Budynek zaprojektował Alojzy Friedel (architekt, inżynier, szefa departamentu budowlanego w Czerniowcach).
W Domu Polskim organizowane były przedstawienia teatralne wspierane przez aktorów z Czerniowców i innych zespołów z Rumunii, wieczory muzyki klasycznej, organizowane spotkania.
Odbywały się także konkursy taneczne organizowane co roku dla mieszkańców miasta.
W 1912 roku w Domu Polskim zainstalowano pierwsze kinematograficzne projektory w mieście Suczawa, od tego czasu teatr był wykorzystywany zarówno jako kino, jak i teatr dla muzycznych i artystycznych przedstawień.

Wygląda, że ten ford tu poległ, po dzielnym pokonaniu drogi z Gdańska.

Po klęsce wrześniowej 1939 r. Dom Polski stał się tymczasowym schronieniem dla wielu uchodźców z Rzeczypospolitej, wśród których był min. gen Józef Haller
– jego wpis zachował się w tutejszej księdze pamiątkowej.
(źródło: Stanisław Figiel, Piotr Krzywda. Bukowina i Maramuresz)


(źródło: POLONUS, Pismo Związku Polaków w Rumunii 2 (244) 2017)

Dla upamiętnienia powstania Wydziału Czytelni Polskiej w Suczawie
i rozpoczęcia budowy Domu Polskiego, ukończonej w 1907 roku.
W hołdzie przodkom tworzącym Dom Polski.
21 maja 1903 Suczawa 21 maja 2003