(Заслаўе, Заславль) Zasław

https://radzima.org/pl/miasto/zaslaw.html

Historia Zasława
Miasto w środkowej Białorusi, na Wyżynie Białoruskiej, nad rzeką Świsłocz, w obwodzie mińskim. 10,4 tysięcy mieszkańców (1989 rok).
Ośrodek przemysłu spożywczego. Zakłady produkcji asfaltu. W pobliżu Zasławski Zbiornik Wodny (powierzchnia 31 km2).

Historia: założony 1001 roku, średniowieczny gród w księstwie połockim, o który toczyli walki książęta ruscy.
Od XII wieku stolica księstwa zasławskiego, w XIV wieku wcielony do Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Należał do rodów litewskich, miedzy innymi w XVI-XVII wieku do Hlebowiczów, następnie Sapiehów, w XVIII wieku do Przeździeckich, w XIX wieku do Prószyńskich.
Od 1793 roku w zaborze rosyjskim, po 1863 roku przejęty przez skarb Rosji.
W latach 1919-1991 w Białoruskiej SRR, następnie w Białorusi.
Prawa miejskie w roku 1985.

Zabudowa przy głównej drodze.
W oddali Cerkiew Przemienienia na terenie dawnego zamku.
http://czarnota.org/_gallery/albums/2013a/2016_06_19_001_Bialorus_Belarus_Zaslaw.jpg

Zabudowa przy bocznej drodze

https://radzima.org/pl/object/3005.html

Kościół katolicki pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny

Barokowy, fundacji podkanclerzego litewskiego Antoniego Przeździeckiego, zbudowany w 1774 roku, a w 1868 zamieniony na cerkiew prawosławną pod wezwaniem Narodzenia Bogarodzicy.
Zamknięty w 1941 roku, zniszczony podczas II wojny światowej, po wojnie w ruinie, od 1989 remontowany.

Świątynia jednonawowa, na planie prostokąta, z półkoliście zamkniętym prezbiterium i dwiema zakrystiami. Fasada wypukła, podzielona na dwie kondygnacje, ozdobiona profilowanymi gzymsami i wiązkami pilastrów.

Ściany boczne przebite półkoliście zamkniętymi oknami rozmieszczonymi na dwóch kondygnacjach. Do głównego wejścia wiodą dwustronne kamienne schody z tarasem.

Na cmentarzu przykościelnym pochowany jest historyk i pisarz Jan Chodźko (1777-1851).

Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)

https://radzima.org/pl/object/3007.html

Zamek

Zasław był od XIV wieku dziedzictwem książąt Zasławskich wywodzących się z Gedyminowiczów, którzy według przekazów mieli tu jakiś zamek, zapewne drewniany.
W pierwszej połowie XVI wieku Zasław stał się własnością Hlebowiczów.

W drugiej połowie XVI wieku wojewoda trocki Jan Hlebowicz wybudował nad Świsłoczą zamek (być może w miejscu poprzedniego) otoczony fosą i fortyfikacjami ziemnymi w stylu włoskim, z fosą, wałem i bastionami.

Obok zamku Hlebowicz wzniósł zbór kalwiński. Za czasów następnych właścicieli Zasławia – Sapiehów, w 1676 roku na miejscu zamku wybudowano klasztor dominikanów; nie wiadomo, czy zamek był wówczas zniszczony, czy też przebudowano go na klasztor.

Dobrze zachowały się do dziś wysokie wały ziemne zamku tworzące zarys prostokąta, narożne bastiony oraz fosa zamkowa.
Po budynkach zamku i klasztoru nie ma dziś śladu, zachowały się jedynie fundamenty i dolne fragmenty ścian dwukondygnacyjnej bramy wjazdowej, do której prowadził niegdyś zwodzony most przez fosę.

Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)

Do niedawna zachowana była tu jeszcze brama zamkowa

pozostałości po bramie

Widok z wałów
Dawno nie widziane strachy na wróble na posterunku

https://radzima.org/pl/object/3004.html

Cerkiew prawosławna pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego (dawniej zbór kalwiński i kościół katolicki)

Zbór kalwiński, renesansowy, fundacji wojewody trockiego Jana (Iwana) Hlebowicza, zbudowany w drugiej połowie XVI wieku (być może na zbór została przebudowana istniejąca tu wcześniej świątynia katolicka) jednocześnie z zamkiem, na jego dziedzińcu.

W 1628 roku, staraniem syna Jana, Mikołaja Hlebowicza, nawróconego katolika, zbór został zamieniony na kościół katolicki pod wezwaniem Św. Michała Archanioła.
W 1676 roku wojewoda połocki Kazimierz Sapieha i jego żona Krystyna z Hlebowiczów ufundowali przy kościele klasztor dominikanów.

W 1833 roku klasztor został skasowany, jego budynki rozebrano, a kościół zamieniono na cerkiew prawosławną pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego (Spasko-Prieobrażenską), którą przebudowano w 1865 roku.

Po II wojnie światowej świątynia nieczynna, w latach 1968-72 przeprowadzono jej remont, później mieściło się tu muzeum rzemiosła i wytwórczości ludowej.
W 1990 roku przekazana parafii prawosławnej, spłonęła w październiku 1996 roku, pozostały jedynie mury.

Grzegorz Rąkowski
„Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi”, Burchard Edition, Warszawa 1997
(A.O.)

http://czarnota.org/_gallery/albums/2013a/2016_06_19_011_Bialorus_Belarus_Zaslaw_Cerkiew_Przemienienia_Panskiego_na_terenie_zamku_dawniej_zbor_kalwinski.jpg